تامین واکسن کرونا
تامین واکسن کرونا معادله چند مجهولی است و به گفته استاد و اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران نمی توان گفت چه زمانی واکسن برای همه جامعه فراهم خواهد شد.
دکتر مسعود یونسیان درباره بهبودیافتگان کرونا گفت: پاسخ سوال ها در خصوص واکسن کرونا در حال حاضر به طور صددرصد مشخص نیست و به مرور زمان که دانش ما بیشتر شود، بهتر می توان به آن پاسخ داد.
وی تصریح کرد: چند مولفه برای دسترسی همگانی به واکسن کرونا وجود دارد؛ موجود بودن تعداد کافی واکسن موثر و ایمن در بازار، وجود منابع مالی کافی و فراهم بودن امکان خرید.
در صورتی که اعتبار کافی داشته باشیم و مشکل انتقال این پول وجود نداشته باشد، آن وقت تازه مجهول بعدی برایمان زمان تامین واکسن از سوی شرکت های سازنده داخلی یا خارجی خواهد بود.
اکنون با معادله چند مجهولی تامین واکسن مواجهیم که نمی توانیم بگوییم چه زمانی واکسن برای همه جامعه فراهم خواهد شد. در چنین شرایطی باید سرمایه گذاری و پیش خرید واکسن از کشورهایی که اثر بخشی واکسن در آنها ثابت شده است انجام شود.
باید با یک برنامه زمان بندی شده دقیق، واکسیناسیون را از افراد پرخطر شروع کنیم و نگران اینکه چه زمانی واکسن برای کل جامعه فراهم خواهد شد، نباشیم.
اما و اگرهای تزریق واکسن در بهبودیافتگان کرونا
وی گفت: قطعا ۸۰ میلیون دوز واکسن سریع به دستمان نمی رسد؛ بهبود یافتگان اگر نیاز به واکسن داشته باشند، جزو آخرین گروهی خواهند بود که کاندید دریافت واکسن خواهند بود.
به لحاظ مالی و تدارکاتی تامین این تعداد واکسن برای همه جامعه زمان بر است؛ بنابراین کودکان و افراد بهبود یافته آخرین گروهی هستند که برای تزریق واکسن باید کاندید شوند.
تا آن زمان هم امیدواریم دانش ما به اندازه ای پیشرفت کند که بفهمیم آیا ابتلای طبیعی و واکسن به یک میزان محافظت ایجاد می کنند یا خیر؛ اگر پاسخ این سوال مثبت باشد، بهبودیافتگان دیگر نیاز به واکسن ندارند.
اگر متوجه شویم ابتلا تنها ایمنی ضعیف و کوتاه مدت ایجاد می کند، آن وقت لازم است بهبود یافتگان هم واکسن بزنند.
مدت ایمنی چقدر است؟
وی افزود: اطلاعی راجع به اینکه مدت زمان پیشگیری واکسن چقدر است، نداریم. راه درک این موضوع این است که از زدن واکسن افراد یک سال بگذرد و بعد بررسی کنیم ایمنی حاصل شده و چقدر پایدار بوده است.
آنچه در مورد واکسن ادعا می شود این است که پایداری مناسبی دارد و دانشمندان امیدوارند این پایداری حداقل برای یک سال وجود داشته باشد.
هدف باز شدن مراکز آموزشی، فعال شدن مشاغل و… است که واکسن کرونا پاسخگوی این دغدغه ها خواهد بود؛ حتی اگر واکسن ایمنی طولانی مدتی ایجاد نکند و در آینده نیاز به تزریق یادآور داشته باشیم.
به موضوع واکسن باید نگاه طبقه بندی شده داشته باشیم، واکسن می تواند پاندمی را مدیریت کند، سپس در مورد اینکه نیاز به دوز یادآور هم خواهد بود یا نه باید تصمیم بگیریم.
واکسن های فعلی دو مرحله ای هستند
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: واکسن ها دو مرحله ای هستند. مثلا واکسن شرکت فایزر سه هفته زمان میان تزریق دوز اول و دوز دوم فاصله قائل شده است و واکسن هایی هم که کشور ما به آن دسترسی پیدا خواهد کرد، دو دوزه خواهد بود.
وی تاکید کرد: در وهله اول باید اظهار نظر از سوی مجامع بین المللی صورت گیرد، به عنوان مثال سازمان جهانی بهداشت در سطح جهان و در کشورها هم نهادهای ذیربط مانند سازمان غذا و دارو و مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت حق اظهار نظر دارند.
از سوی دیگر متخصصان ایمونولوژیست و اپیدمیولوژیست با نگاهی که دارند و از نظر فنی به ابعاد مختلف موضوع واکسن می نگرند، می‌ت وانند نظراتی ارائه دهند. نگاه نهادی و سازمانی بر این موضوع مقدم است، زیرا اشراف کامل تری به تمامی مطالعات دارند.
واکسن کرونا را ریشه کن خواهد کرد؟
یونسیان با تاکید بر اینکه زود است قضاوت کنیم که آیا واکسن کرونا این بیماری را ریشه کن خواهد کرد یا خیر، گفت: هدف طراحی واکسن کرونا آن قدر بلند پروازانه نبوده است. خیلی از بیماری ها را می‌شناسیم که ریشه کن نشدند، اما برایمان معضل هم نیستند.
بیماری سرخک یا فلج اطفال ریشه کن نشدند، اما با واکسن توانسته ایم آنها را مدیریت کنیم و به حدی برسانیم که دغدغه ای جدی برایمان نباشند. واکسن کرونا با این مقدار کارآیی خوب است، اما ریشه کن شدن بیماری به معنای اینکه دیگر هرگز احتمال ابتلا وجود نداشته باشد، بعید است.
وی درباره زمان فرارسیدن موج بعدی کرونا در کشورمان، گفت: زمان فرارسیدن موج بعدی به شدت به رفتار ما وابسته است و روند بیماری بر اساس رفتار ما تغییر می کند.
در همه جای دنیا از جمله ایران ما انتظار بروز موج های بعدی کرونا را داریم، مهم آن است که اپیدیمی را طوری مدیریت کنیم که موج ها با شدت کم رخ دهند و عوارض و مرگ و میر پایینی داشته باشند.
عوارض احتمالی واکسن کرونا
این اپیدمیولوژیست درخصوص عوارض احتمالی واکسن کرونا اظهار کرد: تعداد نمونه های بالا در مطالعات بالینی واکسن ها (که در محدوده چند ۱۰هزار نفر است) عارضه ای مشاهده نشده است، به لحاظ عملی می توان این واکسن ها را ایمن دانست.
در پزشکی هیچگاه نمی توان عارضه ای را به شکل ۱۰۰ درصد به مداخله ای نسبت داد. بیماری ها و عوارض همگی چند علتی هستند، تنها راه این که بفهمیم دارو یا واکسن چه اثراتی مثبت یا منفی داشته، این است گروهی که مداخله دریافت کردند را با گروهی که هیچ مداخله ای رویشان صورت نگرفته، مقایسه کنیم.
زمانی که واکسن در گروه های چند ۱۰هزار نفری عارضه ای متفاوت از گروه مقایسه نشان نداده، اگر هم در جمعیت کل سبب عارضه ای در فردی شود، این عارضه بسیار نادر بوده و قابل مقایسه با ابتلای روزانه صدها هزار نفر و مرگ هزاران نفر در سطح جهان نیست.
هیچ دارویی خالی از عارضه نیست و زمانی دارویی را تجویز می کنیم که منافع آن به مراتب از عوارض احتمالی بیشتر باشد واکسن کرونا به لحاط عملیاتی ایمنی کافی دارد.
